Μεταιχμιακή διαταραχή προσωπικότητας

Σε αυτό το άρθρο θα μιλήσουμε για ακόμη μια διαταραχή της προσωπικότητας και αυτή είναι η μεταιχμιακή διαταραχή της προσωπικότητας.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης διαταραχής; Βάση ποιων κριτηρίων μπορούμε να κάνουμε την διάγνωση της; Ακόμη θα αναφερθούν και κάποια στοιχεία όσο αφορά την θεραπεία αλλά και την αιτιολογία της διαταραχής αυτής. Πάμε όμως να δούμε όλα αυτά τα στοιχεία.

Ξεκινώντας από τα βασικά χαρακτηριστικά της διαταραχής αυτά είναι: το άτομο έχει έντονη αστάθεια κάτι το οποίο φαίνεται σε αρκετούς τομείς της ζωής του (π.χ διαπροσωπικές σχέσεις, στα συναισθήματα του), έχουν μια ιδιαίτερη αντίδραση στην εγκατάλειψη τους από τους άλλους (π.χ σε κάποιες περιπτώσεις θεωρούν την συγκεκριμένη εγκατάλειψη ως φανταστική), τα άτομα αυτά δεν μπορούν να μένουν μόνα και θέλουν έντονα να υπάρχει κάποιος άλλος μαζί τους, αισθάνονται φόβο, πανικό ή οργή και θυμό σε περιπτώσεις όπου νοιώθουν ότι τους εγκαταλείπουν (ακόμη και όταν το άλλο άτομο έχει καθυστερήσει σε κάποιο ραντεβού, μπορεί να αυτοτραυματιστούν ούτως ώστε να τραβήξουν την προσοχή και να γυρίσει το άτομο το οποίο τους εγκαταλείψει).

Το τελευταίο πιο πάνω χαρακτηριστικό εμφανίζεται για τον λόγο ότι την εγκατάλειψη αυτή την θεωρούν ως απόρριψη. Κάποια άλλα χαρακτηριστικά είναι: προσκολλούνται εύκολα στα άτομα με τα οποία έχουν διαπροσωπικές σχέσεις (π.χ ερωτικούς συντρόφους) αλλά γρήγορα αυτό μπορεί να αλλάξει και να οδηγηθούν στην ακριβώς αντίθετη κατάσταση (στην υποτίμηση π.χ ότι δεν τους φροντίζουν πολύ), γενικότερα οι σχέσεις τους μπορούν να χαρακτηριστούν ως χαώδης νοιώθοντας θυμό όταν τους εγκαταλείπουν ή απογοητεύονται, υπάρχει σοβαρή διαταραχή της ταυτότητας κάτι το οποίο φαίνεται μέσα από την αστάθεια της εικόνας ή της αίσθησης του εαυτού (π.χ αξίες στόχοι, σεξουαλικές σχέσεις κτλ αλλάζουν συνεχώς).

Όσο αφορά τα χαρακτηριστικά υπάρχουν ακόμη δύο τα οποία είναι: τα συναισθήματα τους είναι ασταθείς και αντιδρούν έντονα ακόμη και στο πιο μικρό στρες, κάνουν παράπονα για χρόνια αισθήματα κενού και βαθιάς μοναξιάς.

Εκτός όμως από τα γενικότερα χαρακτηριστικά της διαταραχής υπάρχουν και τα κριτήρια βάση των οποίων μπορεί να γίνει διάγνωση αυτής. Ποια είναι αυτά τα κριτήρια; Θα αναφερθούν αμέσως στην επόμενη παράγραφο.

Τα κριτήρια ούτως ώστε να γίνει διάγνωση της μεταιχμιακής διαταραχής της προσωπικότητας είναι: το άτομο κάνει έντονες προσπάθειες για να αποφύγει την εγκατάλειψη (είτε είναι πραγματική είτε φανταστική), ασταθείς και έντονες διαπροσωπικές σχέσεις οι οποίες χαρακτηρίζονται από εναλλαγές μεταξύ της εξιδανίκευσης και της υποτίμησης, διατάραξη της ταυτότητας με ασταθή εικόνα και αίσθηση του εαυτού με έντονο και επίμονο τρόπο (π.χ ξαφνικές αλλαγές παρέας), εκφράζονται παρορμητικά σε τουλάχιστον δύο αυτοκαταστροφικούς τομείς της ζωής τους (π.χ κατάχρηση ουσιών, απρόσεκτη οδήγηση).

Επιπρόσθετα υπάρχουν και άλλα κριτήρια τα οποία είναι: αυτοκτονική συμπεριφορά, χειρονομίες, απειλές, αυτοτραυματική συμπεριφορά σε περιπτώσεις εγκατάλειψης (ή παρόμοιες με αυτήν περιπτώσεις), ασταθής συναισθηματική κατάσταση (π.χ άγχος για λίγες ώρες και σε σπάνιες περιπτώσεις για μερικές μέρες), αισθήματα κενού τα οποία είναι χρόνια (π.χ βαριούνται εύκολα χωρίς να ευχαριστιούνται. Δεν μπορούν να μείνουν μόνοι με τον εαυτό τους), έντονος θυμός τον οποίο δεν μπορούν να ελέγχουν (π.χ είναι θυμωμένοι συνεχώς), παροδικός, σχετιζόμενος με στρες παρανοϊκός ιδεασμός ή σοβαρά διασχιστικά συμπτώματα.

Στην συνέχεια θα αναφερθούμε στα αίτια της συγκεκριμένης διαταραχής. Το ιστορικό των ατόμων αυτό περιλαμβάνει ψυχοτραυματικά γεγονότα (π.χ σεξουαλική κακοποίηση, εγκατάλειψη). Επίσης ένας αρκετά σοβαρός λόγος είναι η κληρονομικότητα αφού η συγκεκριμένη διαταραχή εμφανίζεται πέντε φορές πιο συχνά όταν υπάρχει σε άτομο το οποίο είναι συγγενής πρώτου βαθμού.

Όσο αφορά την θεραπεία των συγκεκριμένων ατόμων μπορεί να λεχθεί ότι είναι πάρα πολύ δύσκολη. Το γεγονός αυτό στηρίζεται στο ότι τα άτομα αλλάζουν συνεχώς τα συναισθήματα τους με αποτέλεσμα να είναι πολύ δύσκολη η συνεργασία με τον ειδικό. Επίσης σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχουν απόπειρες αυτοκτονίας αλλά και περιστατικά οργής. Ακόμη συχνά εμφανίζονται αντιμεταβιβαστικά συναισθήματα ενοχής, οργής και της έντονης απογοήτευσης του επαγγελματία.

Αυτό το οποίο μπορεί να γίνει όσο αφορά τα συγκεκριμένα άτομα είναι η ψυχοθεραπευτική προσέγγιση συμπεριλαμβάνοντας γνωστικές τεχνικές. Σκοπός των γνωστικών τεχνικών είναι να διορθωθεί η τάση η οποία έχουν τα άτομα ούτως ώστε να χωρίζουν τον εαυτό τους και τους άλλους σε «καλούς» ή «κακούς».

Επιπρόσθετα μπορεί να χρησιμοποιηθούν οι συμπεριφορικές τεχνικές ούτως ώστε να μπορούν να ελεγχτούν οι παρορμητικές συμπεριφορές (π.χ να τους μειωθούν τα προνόμια τους). Τέλος όσο αφορά την θεραπεία πρέπει να είμαστε προσεχτικοί σε σχέση με την φαρμακευτική αγωγή που θα τους παραχωρηθεί λόγω των αυτοκτονικών τάσεων οι οποίες υπάρχουν στα άτομα.

Τελειώνοντας θα αναφερθούν κάποια πιο γενικά στοιχεία όσο αφορά την διαταραχή αυτή. Τα στοιχεία αυτά είναι: παρά το ότι αρκετοί υποστηρίζουν ότι βρίσκεται σε μεγαλύτερο ποσοστό του γενικού πληθυσμού αυτή έχει οριστεί στο 2%, στις ΗΠΑ «κατέχει» το 20% των ψυχιατρικών ασθενών, το ποσοστό των γυναικών υπερτερεί αφού φτάνει στο 75% των περιστατικών, 10 τοις εκατόν των περιστατικών αυτοκτονίας οδηγούν εν τέλει σε θάνατο, αρχίζει στην ενήλικη ζωή αλλά υπάρχουν σημάδια από την εφηβεία με την πορεία της να είναι χρόνια.

Αυτά λοιπόν είχαμε να αναφέρουμε όσο αφορά την μεταιχμιακή διαταραχή της προσωπικότητας. Σίγουρα είναι ένα πολύ ενδιαφέρων άρθρο και είναι καλό όλοι να γνωρίζουμε περισσότερες λεπτομέρειες για ένα σημαντικό θέμα όπως και αυτό.

Επιστρέφουμε την επόμενη εβδομάδα με ένα ακόμη άρθρο σχετικά με τις διαταραχές της προσωπικότητας. Να είστε καλά.