Όλοι έχουμε ζήσει κάποια τραυματικά γεγονότα ή καταστάσεις στην ζωή μας οι οποίες μας προκαλούν στρες. Ποιες είναι όμως οι περιπτώσεις στις οποίες μπορούμε να μιλήσουμε για ψυχοτραυματικό στρες και κατ’επέκταση σε διαταραχή η οποία προκαλείται από αυτό;
Για να μπορούμε λοιπόν να μιλήσουμε για διαταραχή μετά από τραυματικό στρες θα πρέπει κάποια άτομο να έχει ζήσει (εμπλέκεται με οποιονδήποτε τρόπο π.χ παρακολούθησε) κάποιο τραυματικό γεγονός και να ισχύουν δύο στοιχεία.
Αυτά τα στοιχεία είναι τα πιο κάτω: το άτομο έζησε κάποια κατάσταση η οποία έβαλε σε κίνδυνο την ζωή, υγεία ή την σωματική ακεραιότητα είτε του ιδίου είτε κάποιου συγγενικού ή φιλικού του προσώπου ή έχει ακούσει για βίαιο θάνατο ή για σοβαρό τραυματισμό κάποιου γνωστού του ατόμου (π.χ συγγενή ή φίλου), το άτομο αντέδρασε στο συγκεκριμένο γεγονός με μεγάλο φόβο, φρίκη και ένιωσε αβοήθητο. Στις περιπτώσεις των παιδιών αυτό το οποίο μπορεί να συμβεί είναι να αποδιοργανωθεί η συμπεριφορά τους ή να ταραχθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό.
Επίσης μπορεί να λεχθεί ότι το ψυχοτραυματικό στρες πιστεύεται ότι είναι η αντίδραση σε κάποια εξωτερικά γεγονότα τα οποία έχουν συμβεί και μπορούν να χαρακτηριστούν επώδυνα αλλά και τραυματικά σε έντονο βαθμό.
Στην συνέχεια θα αναλύσουμε τα τρία βασικά χαρακτηριστικά της Διαταραχής μετά από ψυχοτραυματικό στρες. Το πρώτο βασικό χαρακτηριστικό είναι το άτομο να ξαναβιώνει στην ουσία το γεγονός μέσα από εφιάλτες ή από αναμνήσεις οι οποίες είναι επαναλαμβανόμενες και οι οποίες προκαλούν ταραχή στο άτομο (π.χ εμφανίζεται μπροστά στο άτομο η εικόνα του περιστατικού στα ξαφνικά).
Περνώντας στο δεύτερο χαρακτηριστικό είναι όταν το άτομο ζει καταστάσεις οι οποίες έχουν αρκετές ομοιότητες με την κατάσταση από την οποία προκαλείται το ψυχοτραυματικό στρες. Αυτό προκαλεί στο άτομο έντονο φυσιολογικό στρες ή σωματική ετοιμότητα με αποτέλεσμα το άτομο να προσπαθεί να αποφεύγει πράγματα τα οποία σχετίζονται με το συμβάν (π.χ ανθρώπους που μπορεί να του το θυμίζουν, σκέψεις και συναισθήματα γύρω από την συγκεκριμένη κατάσταση αλλά και τις οποιεσδήποτε συζητήσεις για αυτό).
Ένα παράδειγμα για το 2ο χαρακτηριστικό μπορεί να λεχθεί ότι είναι: το άτομο εμπλεκόταν σε τροχαίο δυστύχημα και τότε όταν περνάει από το σημείο το οποίο έλαβε χώρα αυτό μπορεί να του προκαλέσει έντονο στρες.
Επιπρόσθετα υπάρχει και το τρίτο βασικό χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης διαταραχής το οποίο είναι: το άτομο μετά το γεγονός αισθάνεται κάποιο συναισθηματικό μούδιασμα αλλά και την αίσθηση αποστασιοποίησης και απομάκρυνσης από τα άτομα τα οποία είναι γύρω του (δηλαδή αποξενώνεται από αυτά). Επίσης μειώνεται το ενδιαφέρον του για δραστηριότητες και πράγματα τα οποία στο παρελθόν του προκαλούσαν ευφορία και ευχαρίστηση ενώ παράλληλα αισθάνεται ότι έχει αποκοπεί αλλά και απομακρυνθεί από τους ανθρώπους γύρω του.
Ακόμη υπάρχουν και κάποια άλλα χαρακτηριστικά τα οποία μπορούν να λεχθούν και τα οποία είναι: το άτομο να βιώνει επίμονα συμπτώματα εγρήγορσης ή άγχους τα οποία δεν εμφανίζονταν πριν το τραυματικό γεγονός, υπάρχει δυσκολία στον ύπνο για τον λόγο ότι έχει εφιάλτες σχετικά με το συμβάν, το άτομο γίνεται ευερέθιστο και ξεσπά σε θυμό πιο συχνά, δυσκολεύεται να ολοκληρώσει κάποιες δραστηριότητες, έχει τύψεις για το γεγονός το οποίο έχει ζήσει.
Τέλος θα αναφερθούν τα αίτια τα οποία μπορεί να οδηγήσουν στην διαταραχή με ψυχοτραυματικό στρες. Υπάρχει ένα αίτιο το οποίο είναι το πιο σημαντικό και ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα ενώ στην συνέχεια κάποια άλλα αίτια τα οποία μπορεί να οδηγήσουν στην συγκεκριμένη διαταραχή. Το πιο βασικό αίτιο λοιπόν είναι το στρεσογόνο τραύμα δηλαδή το πόσο σοβαρό ήταν το γεγονός το οποίο έζησε το άτομο αλλά και η φύση η οποία έχει το γεγονός (δηλαδή η βαρύτητα αλλά και η διάρκεια η οποία είχε το συγκεκριμένο τραυματικό γεγονός).
Όσο αφορά τα άλλα αίτια (ή παράγοντες) είναι: η ηλικία (τα παιδιά θεωρούνται πιο ευάλωτα), εάν υπάρχει ιστορικό ψυχικής ασθένειας, μη επαρκή κοινωνικά στηρίγματα, το ιστορικό της οικογένειας να είναι θετικό σε διαταραχή με ψυχοτραυματικό στρες, οι εμπειρίες τις οποίες είχε το άτομο στην παιδική του ηλικία, η προσωπικότητα.
Αυτά είχαμε λοιπόν να πούμε στο συγκεκριμένο άρθρο μας όσο αφορά την Διαταραχή με ψυχοτραυματικό στρες. Ευελπιστώ όπως σας βοήθησε να αντιληφθείτε τις περιπτώσεις για τις οποίες μπορούμε να μιλήσουμε για την ύπαρξη της διαταραχής. Θα τα πούμε στα επόμενα άρθρα με ακόμη περισσότερα θέματα.
Τα λέμε.